دسترسی سریع
معرفی هسته علمی سامانه‌های پشتیبان در توسعه سلامت
هسته علمی سامانه‌های پشتیبان در توسعه سلامت

معرفی هسته
تحقیقات با رویکرد فنی و مهندسی در حوزه سلامت یکی از شاخه‌های تحقیقاتی بسیار فعال و اثر گذار روی جامعه و کیفیت زندگی بشر است و مرتبا شاهد نوآوری و تغییرات چشمگیر در ابزار و روش‌ها هستیم.
شاخه‌ای از تحقیقات با زمینه فنی و مهندسی در حوزه سلامت متمرکز بر دخالت ماشین، و الگوریتم‌ها و پردازش‌های مهندسی برای پشتیبانی از فرآیندهای پزشکی، توان‌بخشی، و بیمارستانی است. پشتیبانی از فرآیندها از طریق کمّی‌سازی مبتنی بر داده‌برداری، تفسیر نتایج به کمک الگوریتم‌های پیاده شده روی ماشین، شناسایی ناهنجاری‌ها و بیماری‌ها با استفاده از روش‌های هوشمند پردازش و استخراج ویژگی، برنامه‌ریزی و برنامه‌سازی فرآیندهای درمانی و توانبخشی انجام می‌شود.
شهر یزد به صورت غیر رسمی به عنوان قطب سلامت بخشی از پهنه کشور شناخته می‌شود. حوزه سلامت یکی از پنج محور رسمی توسعه استان تعریف شده است. همچنین تفاهم‌نامه‌ای برای همکاری میان دو دانشگاه یزد و علوم پزشکی شهید صدوقی برای توسعه فعالیت‌های فناورانه مرتبط با حوزه سلامت وجود دارد. مهمتر از همه اینکه تخصص‌های آکادمیک مرتبط با این شاخه در دانشگاه یزد و بطور خاص در پردیس فنی و مهندسی وجود دارد.
در این بستر موجود، هسته علمی سامانه‌های پشتیبان در توسعه سلامت اساسا به منظور مجتمع و همسو کردن یک توان تحقیقاتی بالقوه برای پیشبرد جریان‌های پژوهشی عمیق، دامنه‌دار، چند وجهی و چند مرحله‌ای تعریف شده است.
زمینه فعالیت آن توسعه روش‌ها، ابزارها، ماشین‌ها، فرآیندهای مبتنی برای ماشین، و تعامل آن با انسان به منظور دخالت در شناسایی، درمان، و توانبخشی است.
رویکرد پژوهشی هسته، اجرای پروژه‌های تحقیقاتی کاربردی در افق‌های کوتاه‌مدت تا میان مدت منجر به کالاها، روش‌ها، و خدمات موثر و کارآمد است، با هدف برخورداری بیماران از یک زندگی پرنشاط مبتنی بر بالاترین استانداردهای سلامت. به این ترتیب، تیم درگیر مجموعه تحقیقاتی خواهد بود که هر یک بخشی از یک پروژه با افق معین است که در صنعت سلامت پیاده‌سازی خواهد شد. به عنوان یک الزام در این جریان پژوهشی، توسعه مرزهای دانش و ارائه روش‌های جدید مؤثر و کارآمد نیز در فرآیند تحقیقات کاربردی اتفاق خواهد افتاد. علاوه بر این جذب طرح‌های پژوهشی برون دانشگاهی و انجام فعالیت‌های همسو با پردیس فناوری و نوآوری دانشگاه نیز مورد توجه این واحد خواهد بود.
انتظار می‌رود با تجمیع پتانسیل انسانی و امکانات موجود و توسعه آنها، مرکزی فعال در شاخه ذکر شده از حوزه سلامت شکل بگیرد و شاهد تزریق طیفی از تحقیقات، نوآوری‌ها، و فناوری‌های توسعه یافته به جامعه باشیم. نتایج تحقیقات در بستر علمی داخلی و خارجی منتشر خواهد شد. نوآوری‌ها در مراجع حقوقی ثبت خواهد شد. فناوری‌های توسعه یافته از طریق فروش فناوری، بازاریابی، یا بازارسازی مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت. به علاوه، انتظار می‌رود شاهد تربیت و رشد بخشی از بدنه دانشجویی در مقاطع مختلف و استارت‌آپ شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه باشیم. امید میرود هسته بتواند نقش موثری در ارتقای کیفیت خدمات سلامت و نیز اقتصاد دانش بنیان در استان بازی کند.
هسته علمی سامانه‌های پشتیبان در توسعه سلامت

اهداف اصلی و فرعی
اهداف اصلی
هدف اصلی هسته، استفاده از روش‌های مختلف مهندسی برای کمک به توسعه سلامت است که در قالب محورهای اصلی زیر قابل انجام است:
الف) توسعه ابزارها، ماشین‌ها و فرآیندهای مبتنی بر تعامل انسان و ماشین
ب) توسعه سیستم‌های اندازه گیری، محاسبه و ثبت داده‌های زیستی (شامل پارامترهای آناتومیک و سیگنال های فیزیولوژیک)
ج) پردازش‌های پیشرفته داده‌های زیستی (شامل سیگنال‌ها، تصاویر و پارامترهای زیستی)، به منظور:
  • استخراج ویژگی‌های کمی و کیفی مرتبط با سلامت افراد
  • تفسیر مؤثر داده‌های زیستی
  • پشتیبانی از فرآیندهای تشخیصی، درمانی و توان‌بخشی
  • در راستای این هدف کلی، برخی از مسائل واقعی مورد توجه هسته عبارتند از:

  • طراحی و ساخت ابزارهای سنجش سلامت حرکتی و استفاده از آن برای اهداف درمانی و مطالعاتی.
  • طراحی و ساخت ابزارهای اندازه‌گیری تعاملی و بازی‌سازی تراپی‌های مستمر، تکراری، خسته کننده، یا تراپی‌های مخصوص کودکان (مانند تمرین‌های بهبود تعادل، اصلاح سینماتیک راه رفتن، ...).
  • توسعه بسته‌های جامع داده‌برداری و استخراج مشخصه‌های گیت انسان، تفسیر نتایج و شناسایی چند ناهنجاری اصلی در سیستم اسکلتی-عضلانی-عصبی.
  • اندازه‌گیری و تحلیل سیگنال‌های عصبی سطحی به منظور توسعه قابلیت‌های شناسایی و استخراج ویژگی‌های ناهنجاری‌های سیستم عصبی مرکزی (مانند اختلال عدم توجه و بیش فعالی، اختلال طیف اتیسم، ...).
  • اندازه‌گیری و پردازش سیگنال‌های عصبی سطحی و استخراج اراده و فرامین به منظور کنترل وسایل در تعامل با انسان (مانند اگزواسکلتون‌ها، اندامهای مصنوعی فعال یا سویچ دار، ...).
  • طراحی و توسعه دستگاه اسکن سطحی و روش‌های مؤثر برای تحلیل نتایج و استخراج مشخصه‌های پازچرال (مانند وضعیت ستون فقرات، تقارن سجیتال و افتادگی شانه، ...).
  • راه‌اندازی مرکز تخصصی آنالیز حرکت انسان و ماشین و توسعه سیستم‌های هوشمند به منظور تشخیص، درمان و توانمندسازی بیماران دچار اختلالات حرکتی ناشی از ناهنجاری‌های عصبی- اسکلتی - عضلانی.
اهداف فرعی
  • ایجاد تعامل و ارتباط دوسویه بین پژوهشگران دانشگاه با مراکز درمانی و صنعتی به منظور ایجاد بستر مؤثر برای توسعه محصولات کاربردی.
  • ارائه‌ی خدمات آزمایشگاهی اندازه‌گیری، تحلیل و تفسیر نتایج به محققان داخل و خارج دانشگاه.
  • ایجاد تیم‌های مطالعاتی چند تخصصی به سرپرستی اعضای هسته، به‌منظور کاربردی‌تر کردن مطالعات دانشگاهی و ورود به بازار.
  • ارتقاء سطح کاربردی پژوهش‌های انجام شده درحیطه‌های تخصصی هسته با هدف تجاری‌سازی و اجرایی نمودن آن‌ها، تربیت و/یا ارتقاء دانش فنیی و تخصصی کارشناسان و پژوهشگران.
  • برگزاری کارگاه‌های آموزشی، همایش‌ها و سمینارهای تخصصی در حوزه‌های تخصصی هسته.
  • جذب هیأت علمی.